Unisono

UNISONO W WIELOGŁOSIE to cykl dorocznych interdyscyplinarnych konferencji naukowych poświęconych szeroko rozumianej kulturze rocka. Spoiwem tematycznym kolejnych spotkań jest rock — jako zjawisko mogące podlegać wszechstronnemu i interdyscyplinarnemu opisowi. W związku z tym zaproszenie konferencyjne kierowane jest do przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych.

Pomysłodawcą spotkań był dr Radosław Marcinkiewicz, któremu udało się doprowadzić do zorganizowania pierwszej edycji dzięki przychylności prof. dra hab. Wojciecha Chlebdy, dyrektora nieistniejącego już Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej UO. Spotkanie inicjujące cały cykl odbyło się — jeszcze jako UNISONO NA POMIESZANE JĘZYKI — w pałacu Frankenbergów w Tułowicach, stanowiącym od tej pory najczęstsze miejsce obrad. W związku z przeobrażaniem struktur uczelnianych, zmieniały się nazwy instytutów przygotowujących kolejne edycje. Były to chronologicznie: Instytut Filologii Wschodniosłowiańskiej, Instytut Slawistyki i — ostatnio — Instytut Językoznawstwa.

UNISONO od początku odznacza się „dwutorową” formułą, w myśl której blok referatów zatytułowany „Unisono” tradycyjnie poświęcony zostaje określonej w podtytule danej edycji tematyce przewodniej, a część „W wielogłosie” dotyczy badań sytuujących się poza głównym nurtem konferencji.

Dotychczas odbyło się jedenaście edycji:

  1. O rocku, jego twórcach i dziełach (w 70-lecie Czesława Niemena) (Tułowice, 9–10 października 2009 r.);
  2. W kręgu nazw i wartości (Tułowice, 8–9 października 2010 r.);
  3. Rock a korespondencja sztuk (Tułowice, 7–9 października 2011 r.);
  4. Rock a media (Tułowice, 12–14 października 2012 r.);
  5. W stronę typologii i terminologii rocka (Tułowice, 12–13 października 2013 r.);
  6. Rock na pograniczach (Tułowice, 10–12 października 2014 r.);
  7. Rock w „szaleństwie katalogowania” (Tułowice, 23–25 października 2015 r.);
  8. Wokół winylu (Opole, 21–22 października 2016 r.);
  9. B. Strony B (Opole, 20–21 października 2017 r.);
  10. X (Tułowice, 28–29 września 2018 r.);
  11. Rock — encyklopedia — przewodnik płytowy (Tułowice, 4–5 października 2019 r.).

Najbliższe, dwunaste spotkanie odbędzie się w marcu 2021 r. pod hasłem Opole i… jako jedno z wydarzeń wchodzących w skład Tygodnia Muzykologii, a to oznacza, że grono organizatorów UNISONA zostaje poszerzone o Katedrę Muzykologii UO.

UNISONO W WIELOGŁOSIE to przedsięwzięcie, które obejmuje również zatytułowaną w ten sam sposób serię wydawniczą pod red. Radosława Marcinkiewicza. Składające się na nią tomy jedynie pierwotnie miały charakter pokonferencyjny, a wśród ich autorów są m.in. muzykolodzy, językoznawcy, historycy, literaturoznawcy, kulturoznawcy, prawnicy, filmoznawcy, filozofowie czy medioznawcy.

Dotychczas w ramach serii ukazały się:

  • Unisono na pomieszane języki, t. 1: O rocku, jego twórcach i dziełach (w 70-lecie Czesława Niemena), Sosnowiec 2010.
  • Unisono w wielogłosie, t. 2: W kręgu nazw i wartości, Sosnowiec 2011.
  • Unisono w wielogłosie, t. 3: Rock a korespondencja sztuk, Sosnowiec 2012.
  • Unisono w wielogłosie, t. 4: Rock a media, Sosnowiec 2013.
  • Unisono w wielogłosie, t. 5: W stronę typologii i terminologii rocka, Sosnowiec 2014.
  • Unisono w wielogłosie, t. 6: Rock na pograniczach, Opole 2019.

Obecnie przygotowywana jest kolejna monografia wieloautorska, mająca wejść w skład serii:

  • Unisono w wielogłosie, t. 7: Wokół winylu.

 

PREZENTACJA DOTYCHCZASOWYCH NUMERÓW

Unisono na pomieszane języki, t. 1: O rocku, jego twórcach i dziełach [w 70-lecie Czesława Niemena], red. R. Marcinkiewicz, Sosnowiec 2010.

INTRO

Wojciech Chlebda

Wprowadzenie [9–12]

UNISONO

Joanna Solik

Wędrówka po tekstach autorstwa Czesława Niemena w poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie o kondycję współczesnego człowieka [17–31]

Michał Wilczyński

Z pierwszych ważniejszych odkryć. Niemen i SBB [32–42]

Mariusz Gradowski

To przecież nie jest moja własność, czyli Niemen bez Niemena [43–59]

Piotr Chlebowski

Norwidowy Rapsod w interpretacji Niemena [60–73]

Marek Bodusz

Norwid Niemena — świadectwa i style odbioru [74–86]

NA POMIESZANE JĘZYKI

Jolanta Marcinkiewicz, Radosław Marcinkiewicz

Dziwne przypadki doktora Hammonda i pana Mooga, czyli o odimiennych nazwach instrumentów muzycznych w polsko- i anglojęzycznych słownikach eponimów [89–102]

Mariusz Rutkowski

Impresje we krwi. Konwencja symboli nazewniczych twórców z gatunku death metal [103–114]

Alicja Przyszlak

Współczesny dyskurs polski a skrzydlate frazy proweniencji rockowej [115–129]

Radosław Marcinkiewicz

Unisono czy na pomieszane języki? O kilku terminach związanych z rockiem w 10. rocznicę Metropolis Pt.2: Scenes From A Memory Dream Theater [130–155]

Michał Rupniewski

Odczuwanie a rozumienie utworu muzycznego [156–164]

Witold Sułek

Recenzja płytowa jako martwy gatunek. Frankensteinowska próba tchnięcia nowego życia [165–176]

Bartosz Suwiński

Po ciemnej stronie echa. O poetyckim wymiarze tekstów Rogera Watersa [177–186]

Paweł Tański

Sztuka jest skarpetką kulawego. O kilku tekstach Kobranocki [187–198]

Marcin Jurzysta

Muzyka Joy Division „w służbie” teatru — spektakl Transfer! Jana Klaty [199–206]

Jolanta Greń-Kulesza

Rosyjski rock — specyfika, kontekst kulturowy. Uwagi wstępne [207–214]

Magdalena Stelmach

Psychospołeczne uwarunkowania narodzin polskiego rocka a rzeczywistość polityczna PRL [215–226]

OUTRO

Paweł Tański

Rock to również poezja śpiewana! [229–234]

Unisono w wielogłosie, t. 2: W kręgu nazw i wartości, red. R. Marcinkiewicz, Sosnowiec 2011.

INTRO

Wojciech Chlebda

„Dalej — dalej — —” [11–13]

UNISONO

Tomasz Nowak

Twórczość Czesława Niemena a kultura muzyczna społeczności polskiej kresów północno-wschodnich [19–27]

Mariusz Gradowski

Na pomieszane języki. Niemen na eksport — kampania włoska [28–40]

Joanna Skolik

Norwid i Niemen: poetycki dialog Mistrza i Ucznia [41–49]

Artur Trudzik

Czesław Niemen o sobie, życiu, rocku i nie tylko… w „Tylko Rocku” (1991–1995) [50–58]

Radosław Marcinkiewicz

Ile jest Niemna w Niemenie? W kręgu eponimów [59–75]

Daniel Borysowski

Этот мир странный czy Как странен этот мир? Tytuły utworów Czesława Niemena na gruncie rosyjskojęzycznym [76–83]

Michał Rupniewski

Gdzie jest Pod papugami? Studium z ontologii muzyki [84–92]

W WIELGŁOSIE

Zbigniew Pyż

The present-day composer refuses to die”. Frank Zappa i muzyka klasyczna [95–104]

Piotr Chlebowski

„Całość” jako kategoria formotwórcza i estetyczna w rocku progresywnym. Uwagi wstępne [105–130]

Mariusz Rutkowski

(Anty)estetyka nazewnictwa punkrockowego [131–138]

Jolanta Marcinkiewicz

Echa rocka, jazzu i muzyki pop w anglojęzycznych słownikach eponimów [139–148]

Jacek Kurek

Rock i historia. O życzliwej wzajemności [149–156]

Maciej Fic

Edukacyjny walor utworów polskiej muzyki rockowej w nauczaniu historii [157–167]

Sylwia Czachór

Rozwój kontrkultury i muzyki rockowej lat 60. XX w. a przełom performatywny w teatrze [168–174]

Monika Konert-Panek

Jangling Jack crawls through the crowd back into the bar”. Środki fonostylistyczne na albumie Let Love In (1994) Nicka Cave’a [175–191]

Marcin Jurzysta

Let me see you stripped…” Wokół Stripped Depeche Mode [192–198]

Bartosz Suwiński

The Cure: zaklinanie braku. Tekstowy świat Roberta Smitha [199–208]

Joanna Czaplińska

Magiczne noce — współpraca Egona Bondy’ego z The Plastic People Of The Universe [209–217]

Dariusz Gancarz

Fatum i śmierć w rosyjskiej poezji rockowej [218–226]

Grzegorz Poźniak

Msza beatowa „Pan przyjacielem moim” Katarzyny Gärtner w kontekście swojej epoki [227–236]

Paweł Tański

„Siedzi, a chciałby postać”. O tekstach śpiewanych przez Lecha Janerkę na płycie Klaus Mitffoch [237–246]

Daria Jaranowska

„A czerwień mojej krwi to tylko jakiś żart”. Pesymistyczny obraz człowieka w wybranych tekstach zespołu Myslovitz [247–255]

OUTRO

Radosław Marcinkiewicz (oprac.)

Zawartość rubryki Niemen w miesięcznikach „Tylko Rock” i „Teraz Rock” (1991–2004) [259–263]

Unisono w wielogłosie, t. 3: Rock a korespondencja sztuk, red. R. Marcinkiewicz, Sosnowiec 2012.

INTRO

Wojciech Chlebda

Unisono trzecie. Ciągi dalsze [9–10]

UNISONO

Piotr Chlebowski

Między krzykiem rozpaczy a ironicznym uśmiechem: In The Court Of The Crimson King. An Observation By King Crimson [15–29]

Tomasz Gornat

Nawrót obłędu i „cicha beznadzieja”. The Dark Side Of The Moon z perspektywy czasu [30–45]

Mariusz Gradowski, Monika Konert-Panek

O Queen II na dwa głosy. Słowno-muzyczne wokalizacje grupy Queen [46–68]

Radosław Marcinkiewicz

Trzy, pięć, osiem, nieskończoność… Wokół Octavarium Dream Theater (unisono i na pomieszane języki po raz drugi) [69–92]

W WIELOGŁOSIE

Przemysław Piłaciński

Czy potrzebujemy estetycznej refleksji nad muzyką rockową? [95–104]

Zbigniew Jakubek

Wpływy jazzu na rozwój fusion w Polsce od 1985 roku [105–114]

Dariusz Gancarz

Rock rosyjski w kontekście społeczno-politycznym [115–122]

Jacek Kurek

Bitelsi a duch romantyzmu [123–133]

Edyta Chlebowska

Między realnością a metaforą — surrealistyczny horyzont projektów Storma Thorgersona [134–151]

Joanna Skolik

Jak runął „dziwny świat” Niemena w pieśni Kaczmarskiego [152–163]

Magdalena Piechota

Obraz lat 80. XX wieku w tekstach Krzysztofa Jaryczewskiego — analiza dyskursu [164–177]

Paweł Tański

Bończyk/Krzywański: depresja, terapia, (bez)sen(ność) [178–187]

Mariusz Rutkowski

„Przez miasto iście…” Lingwistyczne aspekty tekstów Pablopavo [188–199]

Urszula Majdańska-Wachowicz

Językowe wyznaczniki tożsamości w subkulturze gotyckiej [200–210]

Jakub Nowak

Trzy „dekady agresji”. Pola znaczeniowe w twórczości Wielkiej Czwórki thrash metalu [211–224]

Bartosz Suwiński

Zdarta pieczęć smutku. Teksty Davida Gilmoura [225–233]

Paweł Nowak

Językowy obraz depresji i rozstania w tekstach Disintegration The Cure [234–245]

Ewa Tichoniuk-Wawrowicz

„Ta miłość to komora gazowa”. Obraz miłości w piosenkach Gianny Nannini [246–256]

Monika Bator

„Wszystko, co kocham, to tylko rock”. Polska muzyka rockowa na ekranie [257–266]

Andrzej Drzewiecki

Prawne konsekwencje śmierci twórcy w sferze jego praw autorskich osobistych i majątkowych [267–283]

OUTRO

Paweł Tański

Witalizm to duch rocka (na przykładzie debiutanckiego albumu Kim Nowak) [287–290]

Unisono w wielogłosie, t. 4: Rock a korespondencja sztuk, red. R. Marcinkiewicz, Sosnowiec 2013.

INTRO

Wojciech Chlebda

[zamiast wstępu] [11]

UNISONO

Monika Konert-Panek

Angielski dla jazzmanów. Dydaktyczna odsłona magazynu „Jazz” w latach 1960–1962 [15–21]

Mariusz Gradowski

Kilka uwag o Młodzieżowym Studiu Rytm [22–34]

Radosław Marcinkiewicz

Bilety wizytowe, listy miłosne… Ile albumów ma w dorobku Dream Theater? [35–52]

W WIELOGŁOSIE

Michał Rupniewski

Czy o gustach naprawdę się nie dyskutuje? Problematyka obiektywności sądów oceniających w kontekście sporów o wartość estetyczną [55–65]

Przemysław Piłaciński

Koncepcja autentyczności w muzyce rockowej a szczerość, ekspresja i przekaz emocji [66–73]

Grzegorz Poźniak

Czy istnieje „rock chrześcijański”? [74–84]

Jacek Kurek

Szatan, Bóg czy czekolada? Aksjologiczne dylematy miłośników rocka [85–93]

Ewa Kaczyńska

O niektórych pożytkach z rocka dla dydaktyki języka polskiego [94–100]

Urszula Majdańska-Wachowicz

Muzyczne materiały promocyjne w aspekcie lingwistycznym [101–108]

Tomasz Gornat

Odmienne stany dźwięku: Revolver i rewolucja [109–124]

Piotr Chlebowski

W blasku Tanatosa. Komentarz do Epitaph King Crimson [125–137]

Edyta Chlebowska

Melancholia nieobecności, czyli ikonograficzny program albumu Wish You Were Here Pink Floyd [138–156]

Bartosz Poluszyński

„Heal The World” — zaangażowanie społeczne w późniejszej twórczości Michaela Jacksona [157–167]

Ewa Tichoniuk-Wawrowicz

Cyrk, teatr, peryferie — Renato Zero i jego Niedoskonały [168–177]

Dorota Żygadło-Czopnik

„Ważne, aby nie znikła radość”. O duchowym patronie czeskiego undergroundu Ivanie Martinie Jirousie [178–187]

Daniel Borysowski

Kypck, czyli Курск. O muzyce, tekstach i teledyskach słów kilka [188–196]

Jolanta Greń-Kulesza

Pośród magów, wiedźm i wampirów, czyli rock w świecie fantasy. Kilka uwag na temat tekstów piosenek rockowych w powieściach Siergieja Łukjanienki Nocny Patrol Dzienny Patrol [197–210]

Alicja Przyszlak

O międzytekstowych relacjach skrzydlatych słów (na materiale tekstów Czesława Niemena) [211–221]

Bartosz Suwiński

„Wibrująca struna niepokoju” — Cztery ściany świata Jonasza Kofty [222–226]

Roman Radoszewski

Pieśń od ziemi naszej, czyli Niemena norwidowskie opus finis pod prąd czasu [227–237]

Katarzyna Brzóska

Analiza muzykologiczna utworu Czesława Niemena na podstawie wiersza Cypriana Norwida Pieśń od ziemi naszej [238–240]

Paweł Tański

Mr Gil: droga, chwila, dzień [241–248]

Malwina Mus

Multimedialność a idea korespondencji sztuk — na przykładzie twórczości Marcina Świetlickiego [249–257]

Łukasz Mańczyk

„To tylko ja, Ciesielska”. Przyczynek do rockowej epistolografii na podstawie lektury korespondencji przychodzącej fanklubu zespołu Republika w latach 1985–1987 [258–263]

OUTRO

Paweł Tański

In Your Room. Wnętrze: z problemów doświadczenia przestrzeni w wybranych tekstach Martina Gore’a [267–276]

Radosław Marcinkiewicz

O pozorności mocno uderzającego podobieństwa między big beatem i big-beatem. W sprawie ortograficznej strony terminologii rockowej [277–293]

[hidden track]

Joanna Skolik

Jacek Kaczmarski jako uczestnik i kronikarz spraw ważnych [297–307]

Unisono w wielogłosie, t. 5: W stronę typologii i terminologii rocka, red. R. Marcinkiewicz, Sosnowiec 2014.

INTRO

Wojciech Chlebda

Nota [11]

UNISONO

Tomasz Gornat

Gatunek czy styl w muzyce popularnej? Krótki przegląd współczesnej problematyki [17–22]

Przemysław Piłaciński

Czy to jeszcze rock? Gatunki muzyczne jako zbiory rozmyte [23–29]

Piotr Chlebowski

Gatunek w rocku progresywnym: od klasyfikacji poprzez typologię ku politypiczności pojęć (na przykładzie rockowej suity) [30–41]

Monika Konert-Panek

Kolektyw, kolaboracja, kontrybucja, czyli o zapożyczeniach semantycznych z języka angielskiego w polskim żargonie muzycznym [42–50]

Radosław Marcinkiewicz

Bilety wizytowe, listy miłosne… po raz wtóry. Dream Theater na żywo (ale) i w studio [51–62]

W WIELOGŁOSIE

Jacek Kurek

Teologia rocka [65–73]

Joanna Skolik

Świat według Lizarda: Damian Bydliński w poszukiwaniu zdania idealnego [74–84]

Paweł Tański

Piosenki z północy. Rafał Skonieczny (zespół Hotel Kosmos) [85–109]

Bartosz Suwiński

Jestem tylko przechodniem: Raz. Dwa. Trzy. Cztery teksty Adama Nowaka [110–116]

Ewa Tichoniuk-Wwrowicz

Nieznośna lekkość bytu według Negramaro [117–132]

Magdalena Stelmach

„Nasz dom wariatów głosuje na Putina”. Rock rosyjski jako płaszczyzna krytyki politycznej [133–145]

Bartosz Poluszyński

Czy Strange Is This World to jeszcze Dziwny jest ten świat? Przegląd anglojęzycznej twórczości Czesława Niemena [146–158]

Urszula Majdańska-Wachowicz

Relacje nadawczo-odbiorcze a kształt językowy recenzji muzycznej (na materiale recenzji twórczości Depeche Mode) [159–167]

OUTRO

Radosław Marcinkiewicz (oprac.)

Zawartość serii Unisono w wielogłosie [171–179]

REMASTERS

Daniel Borysowski

Kypck, czyli Курск. O muzyce, tekstach i teledyskach słów kilka [183–191]

Dorota Żygadło-Czopnik

„Ważne, aby nie znikła radość”. O duchowym patronie czeskiego undergroundu Ivanie Martinie Jirousie [192–201]

Unisono w wielogłosie, t. 6: Rock na pograniczach, red. R. Marcinkiewicz, Opole 2019.

INTRO

Radosław Marcinkiewicz

Od redaktora [9]

UNISONO

Monika Konert-Panek

Na pograniczu słowa i muzyki — perspektywa fonetyczna [13–19]

Alicja Przyszlak

Leksykografia polska cała w skowronkach [20–34]

Radosław Marcinkiewicz

Rock a leksykografia: projekt(y). Z Dream Theater spacer trzeci [35–56]

Tomasz Gornat

Brytyjski album koncepcyjny i S.F. Sorrow The Pretty Things [57–65]

Piotr Chlebowski

Edmonton [66–80]

Jacek Kurek

In Paradisum. Karla Jenkinsa muzyka bez granic [81–88]

Edyta Chlebowska, Piotr Chlebowski

Lamb Lies Down On Broadway Genesis — formy przebiegu narracji [89–115]

Michał Pytlik

Pink i Freud. Muzyk faszysta w objęciach mechanizmów obronnych [116–127]

Sławomir Kuźnicki

Mistrzowskie cięcie, czyli sztuki plastyczne a twórczość zespołu Queen [128–137]

Joanna Skolik

Rock na pograniczu sztuki i rzeczywistości: obraz Polski czasu transformacji w tekstach rockowych lat 80. i 90. XX wieku [138–156]

Paweł Jaskulski

Rock w cieniu poezji, czy poezja w cieniu rocka? Wiersze Marcina Świetlickiego a piosenki Świetlików [157–169]

Urszula Majdańska-Wachowicz

Co się kryje w strukturze — kilka uwag o budowie polskich i amerykańskich recenzji muzycznych [170–177]

Jacek Kurek

Buntownicy i kolaboranci. Na rozdrożach polskiego rocka [178–186]

Karolina Bittner

Pan przyjacielem moim, Mrowisko, Naga, czyli rock to nie tylko piosenka [187–197]

W WIELOGŁOSIE

Zbigniew Jakubek

Analiza zmian w procesie tworzenia muzyki rozrywkowej ostatnich czterech dekad z uwzględnieniem samplingu jako rewolucji technologicznej z jej wszystkimi konsekwencjami [201–211]

Przemysław Piłaciński

Wczesne warianty The Times They Are A-Changin’ Boba Dylana a tożsamość utworu [212–221]

Paweł Tański

„Chcę wsunąć twarz w trawę miast”. O wierszach Grzegorza Kaźmierczaka z płyty Piosenki kolonistów zespołu Variété [222–242]

Ewa Tichoniuk-Wawrowicz

Od Strzelców do Delirium. Progresywne początki Ivana Fossatiego [243–254]

Tomasz Gornat

„Przerażający, nadzwyczaj przyjacielski gość”: niesamowite w tekstach poetyckich Jamesa Douglasa Morrisona [255–264]